Jutros je pažnju stanovnika Banje Luke ponovo privukao avion koji izvodi kružne letove iznad grada, a prema dostupnim informacijama, riječ je o letjelici koja pripada misiji EUFOR-a u Bosni i Hercegovini. Let je započet iz Sarajeva, a avion već neko vrijeme izvodi jasno uočljive koncentrične krugove u vazdušnom prostoru iznad Banje Luke i šire okoline, uključujući i područje Laktaša.
Podaci sa popularne aplikacije za praćenje letova, FlightRadar24, pokazuju da letjelica leti na visini od oko 1.500 metara (približno 5.000 stopa), krećući se brzinom od oko 300 kilometara na sat. Avion je poletio iz Sarajeva, baš kao i u prethodnim slučajevima kada je izvršavao slične misije.
Letovi u specifičnim okolnostima: Avion EUFOR-a nad Banjom Lukom nije novost
Ovo nije prvi put da se ovakva aktivnost dešava iznad Banje Luke. Ranije su slični letovi zabilježeni u osjetljivim političkim momentima, poput posebne sjednice Narodne skupštine Republike Srpske, kada je takođe zabilježeno kružno nadlijetanje iste letjelice.
I tada su podaci sa FlightRadara ukazivali na sličan uzorak kretanja – avion se kretao u pravilnim, koncentričnim krugovima nad urbanim područjem, što je izazvalo brojne reakcije u javnosti i na društvenim mrežama.
Šta znače kružni letovi iznad gradova?
Let u koncentričnim krugovima obično ukazuje na osmatračku ili izviđačku misiju. U civilnom vazduhoplovstvu, takvi obrasci se najčešće koriste za fotografisanje terena iz vazduha, meteorološka ispitivanja ili nadgledanje saobraćaja. U kontekstu misije EUFOR-a, ovakav let može biti dio redovne operativne rutine s ciljem obezbjeđenja stabilnosti i praćenja bezbjednosne situacije u regiji.
Misija EUFOR (Althea) djeluje u Bosni i Hercegovini kao podrška provođenju Dejtonskog mirovnog sporazuma, sa mandatom da obezbijedi sigurno i stabilno okruženje. Letovi njihovih aviona nisu rijetkost, ali se pažnja javnosti uglavnom pojača kada se ti letovi dešavaju u periodima političkih tenzija.
Građani uznemireni ili samo radoznali?
Društvene mreže su i ovog puta preplavljene komentarima građana koji su primijetili avion na nebu. Neki su izrazili zabrinutost, dok su drugi istakli da je riječ o standardnoj aktivnosti međunarodnih snaga.
“Svako malo nešto kruži iznad grada. Čini mi se da nas snimaju ili osmatraju“, napisao je jedan korisnik društvenih mreža.
Drugi su pokušali da smire situaciju, podsjećajući da EUFOR ima pravo na ove aktivnosti u skladu sa svojim mandatom, kao i da su slični letovi viđeni i ranije bez ikakvih posljedica.
Letovi iznad Laktaša i šire regije
Zanimljivo je da letjelica, osim nad Banjom Lukom, kruži i iznad Laktaša. Ovo područje je važno saobraćajno čvorište i dom međunarodnog aerodroma, što dodatno objašnjava interesovanje za praćenje aktivnosti iz vazduha.
Takođe, postoje pretpostavke da se letovi koriste i za testiranje tehničke ispravnosti sistema, komunikacionih uređaja i radarskih kapaciteta koji se koriste u misijama nadzora i bezbjednosti.
Zvaničnih izjava još nema
Do sada nije bilo zvaničnih saopštenja od strane EUFOR-a u vezi sa konkretnom svrhom današnjeg leta. Međutim, iz prethodnih izjava i informacija jasno je da ovakvi letovi spadaju u domen rutinskih operacija međunarodnih snaga u okviru njihovog mandata u BiH.
EUFOR je ranije naglasio da „održavanje prisutnosti u vazdušnom prostoru BiH pomaže u zaštiti stabilnosti, te demonstrira spremnost snaga da djeluju ako bude potrebno“.
